Ja, ik blijf er tot vervelens aan toe op hameren: Websiteonderhoud is superbelangrijk. Het is essentieel om jouw website veilig en up to date te houden. Voor je klanten en voor jezelf. Maar ik snap ook dat je er best tegenop ziet als je niet zo technisch aangelegd bent. En hoe meer je je onderhoud uitstelt, hoe meer rode bolletjes je krijgt in je WordPress menu, hoe meer je er tegenop ziet, en hoe langer je het uitstelt. Maar er moet nu toch echt iets gebeuren. Je wilt dit netjes periodiek gaan doen. Maar hoe begin je ermee?
Wanneer je echt al heel lang geen onderhoud aan je website hebt gedaan, en dan bedoel ik vele maanden of zelfs jaren (ja, ik ben dat in het wild tegengekomen), dan kan het voorkomen dat sommige elementen zó verouderd zijn, dat een update niet lekker meer wil. In extreme gevallen maak je je website “stuk” of ontoegankelijk. Een nare, stressvolle ervaring, die natuurlijk niet heel erg motiveert om netjes braaf je onderhoud te blijven doen.
Dus zorg dat je vanaf het begin netjes wekelijks of maandelijks dat onderhoud doet, dan is de kans erg klein dat je met dat probleem te maken krijgt.
Maar ja, dat is niet de situatie waar je nu in zit. Je heb je onderhoud al een eeuwigheid laten versloffen, dus hoe pak je dat op zonder je website per ongeluk stuk te maken?
1 – Maak een backup
First things first: Maak een backup. Stel dat er iets onverwachts gebeurt, dan kun je altijd die backup weer terugzetten en hulp inschakelen als je het toch te eng vindt om deze eerste keer zelf te doen. (Trust me: Als je hier doorheen bent, zijn alle volgende keren keimakkelijk).
Maak die backup het liefst via je hosting. Alternatief kun je gebruik maken van een tool als All-in-One WP Migration, maar let op: Exporteren (de backup maken en downloaden) kan onbeperkt, maar importeren (de backup terugzetten) kan maar tot een bepaalde grootte. Voor onbeperkte bestandsgrootte is een premium add-on nodig.
2 – Draai de WordPress core update
Is het gelukt om een backup te maken en te downloaden, draai dan eerst je WordPress core update. Dit is het spannendst. Liggen de oude en de nieuwe versie echt heel ver uit elkaar, dan kan dit wel eens voor vervelende verrassingen zorgen.
Ik heb een paar jaar geleden een website geüpdatet van WordPress 3 naar WordPress 5, en dat ging verschrikkelijk fout. En ik had geen backup gemaakt. Dom dom dom. Die versie 3 was zó ongelofelijk verouderd, dat de website niet meer te redden was. Gelukkig zou ik sowieso al iets nieuws bouwen. Maar dat was een mega leermoment.
3 – Update de PHP versie
Na die WordPress core update kunnen er 3 dingen gebeuren:
WordPress maakt gebruik van PHP. Een soort programmeertaal die met databasesystemen werkt. En die programmeertaal heeft ook verschillende versies.
Is je PHP versie verouderd, dan kan het zijn dat WordPress niet meer met de bijbehorende databases kan communiceren. Soms niet helemaal lekker, in andere gevallen helemaal niet. Ligt heel erg aan het versieverschil.
Kijk dus bij je hosting of je nog gebruikmaakt van een verouderde PHP versie, en upgrade naar de aanbevolen versie. Grote kans dat je site dan in ieder geval weer zichtbaar is.
4 – Draai je theme en plugin updates
Vervolgens is het tijd om je theme en je plugins te updaten. Doe dit heel voorzichtig, één voor één. Kijk na iedere update even hoe de bijbehorende elementen aan de voorkant van je website eruit zien. Maak een lijstje met dingen met verbeterpunten.
Gaat je website “stuk” na het updaten van een specifieke plugin, dan weet je dus direct waar het probleem zit. Via het bestandbeheer van je hosting kun je dan die plugin uitschakelen. Het is geen permanente oplossing, die plugin moet je waarschijnlijk gaan vervangen, maar je kunt zo in ieder geval weer bij je website en verder met de rest.
5 – Vervang verouderde elementen
Ben je door het updateproces heen, dan heb je het ergste gehad. Maar waarschijnlijk zijn er een aantal elementen zo verouderd dat ze niet meer werken, of niet meer ondersteund worden.
Dat iets niet meer werkt, dat zie je vaak aan de voorkant wel. Dat iets niet meer wordt ondersteund, is soms wat minder moeilijk te zien. Als je naar je lijst met plugins gaat, kun je achter iedere plugin op “details bekijken” klikken. Hier kun je dan zien wanneer er voor het laatst een update verschenen is. Is dat vele maanden of zelfs jaren geleden, dan kan dat een beetje iffy worden.
Ook de veiligheidsplugin Wordfence geeft een notificatie wanneer een plugin die je gebruikt niet meer ondersteund wordt. Lekker handig!
Het beste is om in zulke gevallen een vervangende plugin te zoeken die nog wel ondersteund wordt. Stukken veiliger.
6 – Maak van onderhoud een gewoonte
Zo, je hebt je door de updates geworsteld en alle verouderde elementen vervangen. Je website is weer bij de tijd en toonbaar. Je hebt het ergste achter de rug, nu wordt het een makkie!
Het is nu namelijk de bedoeling dat je je onderhoud netjes wekelijks of maandelijks bijhoudt. Zou voorkom je deze stressbende en houd je je website veilig en goed functionerend.
Zet het in je agenda. Gebruik je een digitale agenda, dan kun je heel makkelijk zo’n agendapunt periodiek herhalen. Een kwartiertje is voldoende als er geen bijzondere dingen aan de hand zijn. En trust me, als je wekelijks dat onderhoud doet, zijn bijzondere gebeurtenissen in je onderhoud zeldzaam.
Hoe je zo’n onderhoudsrondje doet, vind je hier.
Site niet meer te redden?
Soms komt het voor dat het versieverschil in je core, theme en plugins zó groot is, dat in de tussenliggende jaren het systeem compleet is vernieuwd. Het kan dan zijn dat je website “stuk” blijft, ook na een PHP update. Of er zijn zoveel verouderde, onwerkzame elementen dat het geen doen is om die allemaal te gaan repareren. In dat geval is het beter om een nieuwe website te bouwen.
Wil jij een website of webshop laten bouwen die niet alleen mooi en functioneel is, maar ook met aandacht voor duurzaamheid gebouwd is? Digihobbit at your service!